ใกล้ถึงช่วงเวลาสำคัญของวงการสถาปนิกไทยเข้าไปทุกที กับมหกรรมงานสถาปนิก ’61 ที่จะจัดขึ้นในช่วงระหว่างวันที่ 1 – 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2561 ที่อิมแพ็ค เมืองทองธานี อาคารชาเลนเจอร์ฮอลล์ 1 -3 โดยความพร้อมของการจัดงาน ณ ปัจจุบัน ก็เรียกได้ว่ามีความพร้อมและสมบูรณ์แบบแล้วร้อยเปอร์เซ็นต์ ไม่ว่าจะเป็นจากทางสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ ASA หรือผู้เข้าร่วมแสดงสินค้า จากแบรนด์ชั้นนำจากในประเทศไทยและต่างประเทศ โดยทุกพื้นที่ตารางเมตรภายในงานต่างถูกจับจองกันจนเต็ม เพื่อรอต้อนรับแขกผู้มีเกียรติทั้งหลายให้ได้เข้ามาร่วมชมร่วมสัมผัสไปกับนวัตกรรมและเทคโนโลยีอันสมัยโดยไม่ต้องบินไปไกลถึงเมืองนอก
สำหรับปี 2561 ดร.อัชชพล ดุสิตนานนท์ (นายกสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์) ได้ร่วมกล่าวถึงความพร้อมในการจัดงานสถาปนิก ’61 ในช่วงต้นเดือนพฤษภาคมที่จะถึงนี้ไว้ว่า “ณ ปัจจุบัน จากการรายงานของฝ่ายการจัดการ ได้ผลการสรุปไว้ว่า “ทุกอย่างได้ล้วนเตรียมพร้อมและมีความสมบูรณ์แล้วร้อยเปอร์เซ็นต์ ทั้งนี้ก็ต้องยกความดีความชอบให้กับ อ.อภิรดี เกษมสุข (ประธานการจัดงานสถาปนิก ’61) ท่านเป็นบุคคลแบบอย่างในการทำงานที่มีความแม่นยำ ละเอียด และมีความรวดเร็วมาก และด้วยการที่โจทย์ในปีนี้ที่เป็นการเล่นความเป็นพื้นถิ่นไทยแบบดั้งเดิม จึงเป็นงานหนักที่ท้าทายความสามารถจากสมาคมสถาปนิกสยามฯ รวมไปถึงทางบริษัท TTF international ผู้จัดงานร่วมกับทางสมาคมฯ เป็นอย่างยิ่ง”
ความไม่ธรรมดานี้คือสิ่งใด
ว่าด้วยแนวคิดของปีนี้ที่เป็น Vernacular Living ความเป็นพื้นถิ่นไทยแบบดั้งเดิมนั้น ล้วนคือสิ่งที่อยู่รอบๆ ตัวเรา ที่มีอยู่แล้ว เพียงแต่ว่าเราละเลยไปกับมันด้วยความคุ้นเคย คนหมู่มากมักจะเสาะแสวงหาถึงความแปลกใหม่อยู่ตลอดเวลา ซึ่งนั่นก็เป็นคำถามที่ว่า… แล้วความแปลกใหม่ตรงนี้มันใช่ตัวตนที่แท้จริงของเราหรือเปล่า?
ยกตัวอย่างของการสร้างที่พักอาศัยระหว่างคอนโดมิเนียมและบ้านในปัจจุบัน สิ่งที่ทางสมาคมสถาปนิกสยามฯ สามารถเล็งเห็นปัญหาได้ชัดเจนที่สุดคือ “ลักษณะการอยู่อาศัย” ซึ่งหากพิจารณาถึงแก่นแท้ของความจริงแล้ว คนไทยจะชื่นชอบการอยู่อาศัยในลักษณะที่เป็นพื้นที่เปิด มีชานบ้านสำหรับนั่งเล่น และเฉลียงยื่นบังแดดมากกว่าการอยู่อาศัยภายในห้องที่มีพื้นที่จำกัดบนตึกสูง และยิ่งระเบียงของห้องตามคอนโดด้วยแล้ว ผู้อยู่อาศัยไม่สามารถที่จะทำกิจกรรมอะไรอื่นใดได้เลย นอกจากการตากผ้าหรือเอาไว้ตั้งคอมเพรสเซอร์แอร์เท่านั้น แล้วลองนึกกันดูสิว่าพื้นที่ในลักษณะนี้ จะมีความน่าอยู่และเหมาะสำหรับอยู่อาศัยเป็นเวลานานหลายปีได้อย่างไร
ด้วยส่วนหนึ่งของประเด็นนี้ ทางสมาคมสถาปนิกสยามฯ จึงได้พยายามที่จะตีแผ่และยกความเป็นพื้นบ้านหรือพื้นถิ่นดั้งเดิมขึ้นมา เพื่อที่จะให้ประชาชนได้ตระหนักและเห็นคุณค่าของสิ่งที่อยู่รอบบริเวณตัวเราอยู่แล้ว สิ่งที่ทุกคนมองว่ามันธรรมดา แต่แท้ที่จริงแล้วมันมีความที่ไม่ธรรมดามาก
พื้นถิ่นไทยสู่ความเป็นสากล
ด้วยแนวคิดสำหรับปีนี้ อย่างน้อยที่สุด ผมเชื่อว่าหากเข้ามาชมภายในงานสถาปนิกแล้ว เมื่อกลับถึงบ้านไป จะทำให้รู้สึกรักบ้านของตนมากยิ่งขึ้น ด้วยความที่เรามีมุมมองถึงวิถีชีวิตของคนเมืองใหญ่ในปัจจุบัน เริ่มที่จะห่างไกลจากแวดล้อมธรรมชาติมากขึ้นเรื่อยๆ ดังนั้นงานนี้ ทางสมาคมสถาปนิกสยามฯ จึงจะเป็นสื่อกลางที่ช่วยกระตุ้นให้ผู้คนไม่ลืมเลือนสิ่งเก่าๆ หรือความดั้งเดิมของเราไว้ ว่ามันมีคุณค่ามากขนาดไหน
ทิศทางของสถาปนิกไทย
ณ ปัจจุบัน ผมเชื่อมั่นว่าสถาปนิกไทยมีฝีมืออยู่แล้ว เราพยายามใช้เวลาในการลับฝีมือ พร้อมสร้างตัวตนอย่างเป็นระบบ ดังที่จะเห็นผลงานของสถาปนิกไทยในทั่วทุกมุมโลก ซึ่งแท้จริงแล้วคนไทยต่างได้ไปศึกษาที่ต่างแดนมีมากมายตลอดทุกปี มีศิษย์เก่าตามมหาวิทยาลัยชั้นนำของโลก แต่ทั้งนี้สำหรับสถาปนิกไทยสายเลือดใหม่ ผมก็อยากที่จะให้ช่วยกันสืบสานและพัฒนาในสิ่งที่รุ่นเก่าๆ เค้าทำกันมา และก็อยากที่จะให้ช่วยกันนำฝีมือที่มีต่างพากันกระจายออกไปรับใช้สังคมให้มากขึ้นทั่วประเทศ
พบกันที่งานสถาปนิก ’61
ในทุกปี ทางสมาคมสถาปิกสยามฯ ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จเข้าร่วมพิธีเปิดมาโดยตลอด ซึ่งปีนี้เราก็จะเปิดงานในช่วงระหว่างวันที่ 1 – 6 พฤษภาคม 2561 ก็อยากจะเชิญชวนให้ทุกท่านเข้ามาชม มาสัมผัสองค์ความรู้ดีๆ พร้อมแลกเปลี่ยนแนวคิด นอกจากนี้เรายังมีการบริการกิจกรรมหมอบ้าน ที่จะคอยช่วยให้คำปรึกษา รวมถึงการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับบ้านในรูปแบบต่างๆ และที่สำคัญที่สุดทุกท่านจะได้สัมผัสไปกับบรรยากาศของ Vernacular Living ความเป็นพื้นถิ่นไทยที่ไม่ธรรมดา ภายใต้การนำของ อ.อภิรดี เกษมสุข, ทีมงานของสมาคมสถาปนิกสยามฯ และบริษัท TTF International ที่ช่วยเข้ามาสนับสนุนและดำเนินการให้งานครั้งนี้สำเร็จลุล่วง ก็อยากจะเรียนเชิญทุกท่านให้เข้ามาร่วมชมกันครับ